Βασικός στόχος: Να γίνουν ικανά τα παιδιά να διαχειρίζονται το συναίσθημα της αηδίας, ανεξάρτητα με την αίσθηση που το προκαλεί, με βάση το σεβασμό απέναντι στον άλλο
Διδακτική παρέμβαση
Tο σκεπτικό της παρούσας διδακτικής παρέμβασης στηρίζεται στις διαπιστώσεις της προηγούμενης παρέμβασης που είχε ως στόχο την ανάπτυξη ικανοτήτων αναγνώρισης, ονομασίας, αναπαράστασης και αιτιολόγησης του συναισθήματος της αηδίας, ότι δηλαδή δεν αηδιάζουμε όλοι με το ίδιο πράγμα και δεν εκφράζουμε με τον ίδιο τρόπο το συναίσθημα της αηδίας. Επίσης στις διαγνωστικές δραστηριότητες διαπιστώθηκε ότι τα παιδιά ανέφεραν μόνο την όραση και την όσφρηση. Επομένως οι δραστηριότητες οργανώθηκαν έτσι ώστε να εμπλακούν και οι αισθήσεις της αφής και της γεύσης.
β. Παιδαγωγική διαχείριση της τάξης: Δραστηριότητες στην ολομέλεια και σε ομάδες
Περιγραφή δραστηριοτήτων Δραστηριότητα εισαγωγής στο θέμα: Τα παιδιά βρίσκονται μαζεμένα στην ολομέλεια ενώ ξαφνικά εμφανίζεται στην τάξη μια κούκλα αράχνη, η Δάφνη (το αντιφατικό του ονόματος ήταν μια ευχάριστη έκπληξη καθώς κρατούσε στα χέρια της φύλλα δάφνης που για κάποιους ήταν ευωδιαστά και για κάποιους επίσης αηδιαστικά)! Η αράχνη παρουσιάζεται μπροστά στα παιδιά και τους εξηγεί ότι αισθάνεται άσχημα γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι μόλις τη βλέπουν αισθάνονται αηδία. Τα παιδιά ενθουσιάζονται με την εμφάνιση της Δάφνης και κάνουν διάλογο μαζί της. Στη συνέχεια καλεί τα παιδιά να τη χαϊδέψουν και να της πουν πώς αισθάνονται. Έπειτα η Δάφνη ζητάει από τα παιδιά να παίξουν ένα παιχνίδι με χρωματιστά χαρτάκια που θα τους δώσει η ίδια . Η αράχνη σκορπάει στο πάτωμα τα χαρτάκια και το κάθε παιδί παίρνει από ένα. Τα παιδιά που έχουν ίδιο χρώμα χαρτάκι δημιουργούν μία ομάδα. Δημιουργούνται τελικά 4 ομάδες παιδιών . Η Δάφνη ζητάει τώρα από τις ομάδες των παιδιών να συζητήσουν και να βρουν και άλλα πράγματα που τους προκαλούν αηδία καθώς τα αγγίζουν, τα βλέπουν, τα γεύονται ή τα μυρίζουν.
⃰Η κάθε ομάδα ασχολήθηκε και με μία αίσθηση. Η πρώτη ομάδα ασχολήθηκε με την αφή, η δεύτερη με την γεύση, η τρίτη με την όραση και η τέταρτη με την όσφρηση. Σε αυτή τη φάση πρέπει να τονιστεί ότι τα παιδιά με τη βοήθεια των γονέων προχώρησαν σε συλλογή εικόνων και υλικών που προκαλούν αηδία.
Βασική δραστηριότητα: ΑΦΗ Στην ολομέλεια υπάρχει μια σακούλα με διάφορα υλικά που έχει φέρει η Δάφνη και τα παιδιά καλούνται να τα εξερευνήσουν δια της αφής μόνο. Τα παιδιά ακουμπούν τα αντικείμενα και δηλώνουν ποιο τα αηδιάζει. Στη συνέχεια γίνεται η διαβάθμιση του συναισθήματος. Χρησιμοποιούνται τα μουσικά όργανα γιατί θεωρείται ότι είναι ένας εύκολος και ευχάριστος τρόπος για να μπορέσουν τα παιδιά να δείξουν πόση αηδία νιώθουν. Κάθε παιδί διαλέγει κάποιο από τα μουσικά όργανα και έπειτα το χτυπάει δυνατά ή σιγά ανάλογα με το πόση αηδία νιώθει όταν ακουμπάει ένα συγκεκριμένο υλικό. Έτσι, ανάλογα με την ένταση του ήχου εκφράζεται και το μέγεθος της αηδίας αναφορικά με τα υλικά.
ΓΕΥΣΗ Τα παιδιά με τη βοήθεια των γονέων και της Δάφνης συγκεντρώνουν τρόφιμα τα οποία τους προκαλούν αηδία . ⃰Δεν έγινε δοκιμή απλά από την προϋπάρχουσα εμπειρία που είχαν τα παιδιά στις συγκεκριμένες γεύσεις είχαν καταλήξει ήδη στο συμπέρασμα ότι οι συγκεκριμένες τροφές τους προκαλούν αηδία ως προς τη γεύση. Σε πρώτη φάση τα παιδιά εκφράζουν την αηδία που νιώθουν μέσω της παντομίμας και χρησιμοποιώντας ολόκληρο το σώμα τους. Με τον ίδιο τρόπο γίνεται και η διαβάθμιση. Όποτε νιώθουν πολύ αηδία σηκώνουν το χέρι τους ψηλά ενώ όποτε νιώθουν λίγη αηδία χαμηλώνουν το χέρι τους.
ΟΡΑΣΗ Τα παιδιά έχουν φέρει στην ομάδα εικόνες από αντικείμενα ,υλικά, τροφές, έντομα κτλ. των οποίων η θέα προκαλεί αηδία. Με την υποκίνηση της Δάφνης δυο παιδιά αναλαμβάνουν χρέη δημοσιογράφου και βοηθού και ρωτούν δείγμα 10 παιδιών να τους πει τρία υλικά που τους προκαλεί πάρα πολύ αηδία. Καταγράφουν σε βίντεο τις απαντήσεις και με βάση αυτές άλλα δύο παιδιά φτιάχνουν ένα ερωτηματολόγιο με αριθμητική κλίμακα το οποίο συμπληρώνει το σύνολο των μαθητών. Μέσα από το ερωτηματολόγιο γίνεται η διαβάθμιση του συναισθήματος με κλίμακα: λίγο – πολύ – πάρα πολύ (1 – 2 – 3), με την αίσθηση της όρασης.
ΟΣΦΡΗΣΗ Η ομάδα έχει συλλέξει εικόνες υλικών τα οποία της προκαλούν αηδία καθώς τα μυρίζει (εικ. 10). ⃰Αποφεύχθηκε η δυνατότητα να βιώσουν τα παιδιά την αηδία μέσω της όσφρησης για να αποτραπούν τυχόν δυσάρεστες καταστάσεις. Η ομάδα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η πλειοψηφία της ομάδας νιώθει μεγαλύτερη αηδία όταν μυρίζει σάπια λαχανικά , σκόρδο και βρώμικη πάνα. Η Δάφνη προκαλεί τα παιδιά να καταγράψουν τη διαβάθμιση ( λίγο – πολύ – πάρα πολύ ) της αηδίας με τη χρήση διαγράμματος σε μορφή πίτας. Χρησιμοποιείται ως μονάδα μέτρησης ένα τρίγωνο. Τα παιδιά που αηδιάζουν περισσότερο με το babylino σηκώνουν το χέρι τους. Μετριούνται τα χέρια των παιδιών και αντίστοιχα μετριέται ο ίδιος αριθμός σε τρίγωνα μέσα στην πίτα. Με τον ίδιο τρόπο γίνονται και οι μετρήσεις για τα σάπια λαχανικά και για το σκόρδο. Στη συνέχεια τα παιδιά ζωγραφίζουν την πίτα με τρία διαφορετικά χρώματα έτσι ώστε να είναι ευδιάκριτη η διαβάθμιση.
Δραστηριότητα ελέγχου: Στα παιδιά δίνεται ένα φύλλο εργασίας για να ζωγραφίσουν βάσει των αισθήσεών τους τι τους προκαλεί αηδία. Τα προνήπια καλούνται να απαντήσουν ζωγραφίζοντας κατ’ αρχήν και κατά προτίμηση να γράψουν. Τα νήπια καταγράφουν τις προτιμήσεις τους αρχικά εφόσον έχουν στη διάθεσή τους όλες τις πινακίδες των υλικών και κατ’ επέκταση τους δίνεται η ελευθερία να ζωγραφίσουν, εάν το επιλέξουν.
Υλικά – μέσα – πηγές: Κούκλα αράχνη ,εικόνες ,τρόφιμα και αντικείμενα που προκαλούν αηδία ,μουσικά όργανα ,ερωτηματολόγιο ,πινακίδες με ονομασίες αντικειμένων και φύλλο εργασίας διαφοροποιημένο για νήπια και προνήπια.
Διαφοροποηση ανάλογα με τη μαθησιακή ετοιμότητα, το μαθησιακό στυλ και τα ενδιαφέροντα των παιδιών ως προς...
... το περιεχόμενο Η δραστηριότητα διαφοροποιείται ως προς τα υλικά ανάλογα με τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Η κούκλα -αράχνη διατήρησε αμείωτο το ενδιαφέρον της ομάδας.
... το περιεχόμενο Η δραστηριότητα διαφοροποιείται ως προς τα υλικά ανάλογα με τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Τα μουσικά όργανα είναι από τα αγαπημένα αντικείμενα των παιδιών και παράλληλα προσδίδουν παιγνιώδη μορφή στη δραστηριότητα.
... τις διδακτικές και παιδαγωγικές διαδικασίες Η δραστηριότητα διαφοροποιείται ως προς τη διαδικασία σύμφωνα με τη σχολική ετοιμότητα των παιδιών. Η παντομίμα είναι πανανθρώπινος τρόπος έκφρασης.
... το περιεχόμενο Η δραστηριότητα διαφοροποιείται ως προς το περιεχόμενο σύμφωνα με τη σχολική ετοιμότητα των παιδιών. Η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου με αριθμητική κλίμακα ανταποκρίνεται στο γνωστικό επίπεδο των παιδιών (έχουν γίνει μαθηματικές δραστηριότητες για την ποσότητα που αντιπροσωπεύουν οι αριθμοί 1-10)
... τις διδακτικές παιδιαγωγικές διαδικασίες και το τελικό προϊόν Η δραστηριότητα διαφοροποιείται ως προς τη διαδικασία και το αποτέλεσμα ανάλογα με το μαθησιακό προφίλ των παιδιών. Η όραση που είναι τόσο ισχυρή αίσθηση ουσιαστικά υποβοήθησε τη πραγμάτευση της όσφρησης, που ήταν απαγορευτική στη συγκεκριμένη δραστηριότητα και επιπροσθέτως η παραγωγή διαγράμματος είναι μια πρωτότυπη δραστηριότητα για τα παιδιά καθώς αντιπροσωπεύει τη μαθηματική απεικόνιση των προτιμήσεών τους με τρόπο κατανοητό και ευχάριστο.